Bu makalemde sizleri düşünmeye davet etmek istediğim konu, şans oyunları, milli piyango, spor toto benzeri oyunların, dinimizce haram olup olmadığı konusu üzerinde olacaktır. Önce şunu hatırlatmak isterim, bizler İslam dininde neyin helal, neyin haram olduğuna asla karar veremeyiz. Karar verecek, hüküm koyacak makam yalnız Allah tır, onun kitabı Kur’an dır. Bizler beşeri fıkıh inancımızı, düşünce ve yorumlarımızı Allah ın ayetlerine ilave ederek eğer bazı şeyleri haramlaştırıyorsak, ayetleri tahrif ediyor, dini ellerimizle zorlaştırıyoruz demektir. Milli piyango ve spor toto gibi oyunların, İslam dininde haram olduğuna delil gösterdikleri iki ayet vardır. İsterseniz önce ilkini yazalım, daha sonra da ayetler üzerinde birlikte düşünelim.
Maide 90–91: Ey İnananlar! ALKOL, KUMAR, DİKİLİ TAŞLAR, FAL OKLARI ŞEYTAN İŞİ BİRER PİSLİKTİR. Bunlardan kaçınınız ki kurtuluşa eresiniz. Şeytan, alkol ve kumar ile, aranıza düşmanlık ve kin sokmak, sizi Allah'ı anmaktan ve salattan alıkoymak istiyor. ARTIK BUNLARDAN VAZGEÇECEK MİSİNİZ?
Allah ayetinde çok açık ve net bizleri ikaz ediyor. Alkol, kumar ve geçmiş dönemin geleneklerinde olan fal okları ile yapılan birçok kötü alışkanlıkların, ŞEYTAN İŞİ BİR PİSLİK OLDUĞUNU BUNLARDAN KAÇINMAMIZI ÖĞÜTLÜYOR. Dikkat ettiyseniz Yaradan, bunları yaparsanız HARAMDIR, yani büyük günah işlemiş olursunuz demiyor. Peki ne diyor? Tüm bu saydıklarımdan uzak durun, çünkü bu saydıklarımla şeytan sizleri yoldan saptırır, aranıza düşmanlık sokar dedikten sonrada, aslında ayetin bizlere ne anlatmak istediğini özetlercesine TAVSİYEDE BULUNARAK, ARTIK BUNLARDAN VAZ GEÇECEKSİNİZ DEĞİL Mİ DİYOR. Allah isteseydi Kur'an da bazı konularda kesin hükmünü verdiği gibi, HARAM diyebilirdi ama özellikle demiyerek, biz kullarını nasıl şefkatla koruduğunu gösteriyor. Çünkü Allah biz kullarının özelliklerinden bahsederken Kur'an da tartışmaya meyillidir, aceleci ve zayıf tabiatta yaratılmıştır diyerek, bizleri bu kusurlarımızdan kurtulabilmemiz içinde aklımızı kullanmaya, düşünmeye yönlendirmiştir. Tüm bunlar Allah ın, yemin ederek bu kitabı sizler için kolaylaştırdım ayetinin tezahurudur, lütfen konuları kendi nefsimizde değerlendirmek yerine, Kur'an ışığında anlamaya çalışalım. Çünkü HARAM kelimesi büyük günahtır ve affı zordur. AMAÇ ZOR KULLANMAK DEĞİL, DOĞRU YOLA AKIL VE MANTIK KULLANARAK, TAVSİYELERLE DAVET ETMEK. İMTİHANINDA GEREĞİ, BU DEĞİL Mİ ZATEN. Örnek gösterdikleri bir başka ayete bakalım.
Maide 3: Leş, kan, domuz eti, Allah'tan başkası adına boğazlanan, boğulmuş, vurulup öldürülmüş, yuvarlanıp ölmüş, boynuzlanıp ölmüş, canavarların yediği hayvanlar ölmeden yetişip kestikleriniz müstesna, DİKİLİ TAŞLAR ÜZERİNDE BOĞAZLANMIŞ HAYVANLAR VE FAL OKLARIYLA KISMET ARAMANIZ SİZE HARAM KILINDI. ……
Bakın bu ayette Allah, fal oklarının ne olduğunu çok daha iyi açıklıyor. Dikkat ettiyseniz yine dikili taşlar yani edindikleri putlar ve onlar için kesilmiş kurbanlar ile fal oklarını birlikte anarak, bu oklarla gelecekten haber alıp, kısmet aramanız HARAM KILINDI diyor. Bu ayette, örnek gösterdikleri ve haram dedikleri, ŞANS OYUNLARI konusuyla hiçbir ilgisi yok. Bahsi bile geçmiyor. Ayetlerde bahsedilenler, dikili taşlara putlaştırdıkları kişilere kesilen kurbanın yenmesi ve kendi uydurdukları fal okları ile geleceği öğrenmeye çalışmaları, HARAMDIR DİYOR. Bunu zaten Allah, diğer ayetlerinde de açıklıyor.
Allah Kur’an da, kumardan ve alkolden bizlerin uzak durmasını emretmiştir. Çünkü kumar ve alkol alışkanlıkları yuva yıkar, ailenin dağılmasına neden olur, eş ve çocuklarımızın nasibini boş ve zararlı şeylere harcayarak, onlara zarar vermiş oluruz. Daha da önemlisi Maide 91. ayette söylediği gibi, ALKOL, KUMAR ARAMIZA DÜŞMANLIK SOKAR VE BU ALIŞKANLIK BİZLERİN ZAMANIMIZI ÇALARAK, ALLAH A KARŞI GÖREVLERİMİZİ YAPMAKTAN ALIKOYAR. Demek ki asıl amaç burada aileye, bütçemize zarar vermesi ve insanların arasında düşmanlık oluşturarak, Allah ın yolundan alıkonması. Kumar birkaç kişiyle oynanır ve karşılıklı husumetlerin çıkması da kaçınılmazdır. AMA BAHSETTİĞİMİZ MİLLİ PİYANGO VE SPOR TOTO GİBİ ŞANS OYUNLARINI, DİREK BUNLARLA İLİŞKİLENDİRMEK VE ALLAH IN HARAM DEMEDİĞİNE HARAM DEMEK YANLIŞ OLUR. Lütfen Allah ı bizleri eğitim ve uyarı şeklini, Kur'an dan doğru anlayalım. Allah isteseydi Alkol ve kumarada haram derdi, ama böyle bir hüküm Kur'an da göremeyiz. Tabi bu serbest, kullanabilirsin anlamında asla değildir. Kur'an bu ve benzeri zararlı alışkanlıklardan bizleri, imtihanımız gereği tavsiye ve önerilerle vaz geçirmek istemiştir.
Diyanet işleri başkanlığı Milli piyango ile ilgili şöyle bir açıklama yapmıştı. “ŞANS FAKTÖRÜNE DAYALI OLAN PİYANGO, LOTO, TOTO, İDDİA, MÜŞTEREK BAHİS VE GANYAN TİPİ TERTİP VE OYUNLAR KUMARDIR VE HARAMDIR. TARAFLARDAN BİRİSİNİN KAZANIP DİĞERİNİN KAYBETMESİ ESASINA DAYALI, BÜTÜN ŞANS OYUNLARI KUMAR KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLİP, HARAM KILINMIŞTIR. ZİRA BİR TARAF KAYBEDERKEN, DİĞER TARAF DA HAK ETMEDEN KAZANMAKTADIR." Şöyle bir soru sorsam ve desem ki kumar olmayan, çekilişli şans oyunu haram mıdır? Bakın bu soruya nefsimiz, ya da rivayet inançlarımızla değil, yalnız Kur’an ile cevap verdiğimizde, asla hiç birimiz bu şans oyunlarına HARAMDIR DİYEMEYİZ. Ama bizleri zora sokacak ve zarar verecek alışkanlıklardır diyebiliriz.
HATIRLAYINIZ İNSANLAR HACCA GİDEBİLMEK İÇİN, ÇEKİLİŞ YAPILIYOR VE BİRİSİ KAZANIYOR HACCA GİDİYOR, DİĞERİ GİTMİYOR HATTA ÇOK ÜZÜNTÜ DUYUYOR, ÇEKİLİŞTE KAYBETTİĞİ İÇİN. Demek ki şans faktörüne dayalı bir çekilişe haram demek, ancak nefsimizin dine ilavesinden başka bir şey olamaz. İşe girmek için müracaat eden milyonlarca insan çekiliş, kura ile tespit edilebiliyor ve çekilişte çıkan kazanıp iş sahibi oluyor diğeri ise bu çekilişte kaybettiği için üzülüyor. TÜM BUNLARA NASIL HARAM DERİZ. Ama şunu söyleyebiliriz. ALLAH İÇKİDEN, KUMARDAN VE MADDİ ÇEKİLİŞLİ ŞANS OYUNLARINDAN BİZLERİN UZAK DURMAMIZI İSTİYORSA, ALLAH IN TAVSİYELERİNE UYAN, HAYATINDA HUZUR BULUR, UYMAYAN KAYBEDER DİYEBİLİRİZ.
Elbette eğer bu şans çekilişleri, kumarı aratmayacak şekilde oynanıyor ve aile bütçesine zarar veriyorsa, elbette bu kumardır ve uzak durulmalıdır diyebiliriz. Ama bu davranışlar kişiseldir, fevri davranıştır, yalnız O kişiyi bağlar. Allah geleceği bilerek Kur’an ı göndermiştir. Bazı konulardan özellikle bahsetmeyerek, kullarının daha rahat yaşamasını sağlamıştır. Allah isteseydi bundan da bahsederek haramdır derdi. HADDİ AŞMAMAK ŞARTIYLA, ZARARI DOKUNMAYAN HER ŞEYİ ALLAH SERBEST BIRAKMIŞTIR, ÖZELLİKLE BAHSETMEMİŞTİR. Unutmayalım lütfen, Allah hiç bir şeyi unutmaz.
Bizler işimize geldiği zaman, şans çekilişleri haram diyeceğiz, işimize gelmediğinde bunun ucunda para yok, bu şans çekişi yapılabilir diyeceğiz. Bu mümkün değil. ÖNCE ŞUNA KARAR VERMELİYİZ, ŞANS ÇEKİLİSİ HARAM MIDIR SERBEST MİDİR DİNİMİZDE? Haram olsaydı Hacca gidenler kura ile tespit edilmezdi. Şimdi düşünmemiz gereken, milli piyango ya da spor toto ya yatırdığımız para, kumar gibi ailemize zarar veriyor mu? Birbirimize düşmanlık getiriyor mu? Eğer bir insan ailesinin ihtiyacını çok fazla miktarda yatırıyorsa, bu evet kumardır o kişi için, lütfen tekrar ediyorum O KİŞİ İÇİN KUMARDIR AMA ALLAH HARAM DEMEMİŞSE, BİZLER HARAM KELİMESİNİ KULLANAMAYIZ. Buradan çıkan parayada HARANDIR diyemeyiz. Çünkü Allah haram konusunda bakın ne diyor.
Yunus 59: De ki: “Ne oldu size de, Allah'ın size rızık olarak indirdiği şeylerden bir haram bir de helâl yaptınız?” De ki: “ALLAH MI SİZE İZİN VERDİ, YOKSA ALLAH'A İFTİRA MI EDİYORSUNUZ? (Bayraktar Bayraklı meali)
Allah ın açıklamadığı, izah etmediği, detay vermediği hiçbir konuda bizler, haramdır sözünü kullanamayız. Kullananlara bakın Allah ne diyor, “Allah mı izin verdi, yoksa Allah a iftira mı ediyorsunuz”. Allah Kur'an da bizleri imtihan ederken, bazı konulara çok açık bir şekilde, HARAM DİYEREK KESİNLİKLE YASAKLAMIŞ, bazı konulardada tavsiye etmeyerek bizlerin uzak durmamızı istemiştir. Örnek vermek gerekirse, hangi yiyeceklerin haram olduğu konusunda detaylı örnekler vermiştir. Başkalarının malını, haksız yere yemek haramdır demiştir. Ribayı yani tefeciliği haram kılmıştır. Kimlerle evlenmemizin haram olduğu, açıkça izah edilmiştir. Haksız yere adam öldürmekte haramdır. Bunlara benzer birçok konularda Allah, HARAMLARINI açıkça bildirmiştir bizlere. Birde haram demediği halde, TAVSİYE ETMEDİĞİ, UZAK DURMAMIZI İSTEDİĞİ KONULAR VARDIR. Örneğin çok eşlilik yasaklanmamıştır ama tavsiye etmemiştir Allah. Çünkü ne kadar isterseniz isteyin, eşleriniz arasında adaleti sağlayamazsınız, onun için tek eşle evlenin diye tavsiye etmiştir. Ama hiç kimse Allah ın bu tavsiyesini görmek istemez. ALLAH YASAKLAMAMIŞ DER. İçki ve kumarda aynen böyledir. Allah HARAM dememiş ama asla tavsiye etmemiştir. Çünkü içki ve kumar, şeytan işi bir pisliktir, uzak durun demiştir. Nisa suresi 43. ayetinde Allah; “EY İMAN EDENLER! SARHOŞ İKEN, NE SÖYLEDİĞİNİZİ BİLİNCEYE KADAR, NAMAZA YAKLAŞMAYINIZ,”der. Eğer içki haram demiş olsaydı, Allah namaza durmadan önce kendinizi bilmeyecek durumda sarhoş olmayın diye uyarır mıydı? Haram olan bir şey, asla bir Müslüman tarafından geçici dahi olsa hayatında olamaz. Lütfen ayetleri doğru anlamaya çalışalım. TEKRAR HATIRLATAMAK İSTERİM İÇKİ VE KUMARDAN ALLAH, BİZLERİN UZAK DURMASINI ÖZELLİKLE TAVSİYE EDEREK, BİZLERİ İMTİHAN EDİYOR.
NİSA SURESİ 43. AYETİN, HÜKMÜ KALKMIŞTIR DİYENLERE. LÜTFEN LİNKTEKİ MAKALEMİ OKUYUNUZ.
https://hakyolkuran1.blogspot.com/2020/07/nisa-suresi-43-ayetin-hukmu-kalkmistir.html
Bizler elbette böyle şans oyunlarına bel bağlayarak, kolay para kazanmaya çalışmamalıyız. Bu oyunlara aşırı bel bağlayanların, müptelası olup işi kumara dönüştürüp, varını yoğunu harcayanların, nasıl bir akıbete uğradıklarını hepimiz görüyoruz. Ayrıca insanı şok eden, etkileyen birden bire kazanılan büyük paralar, kişiler üzerinde olumsuz etkileri olduğundan dolayı, çok büyük yanlışlar yapılıyor ve zorlukla kazanılmayan bir paranın, harcanırken de ne yazık ki ölçüsü, ayarı olmuyor. Yani böyle paralar aileye, kişiye huzur getirmeyebiliyor dersek yalan olmaz. Allah Kur’an da özellikle, bazı konulardan hiç bahsetmemiştir. Bahsetmedikleri bizlerin özellikle düşünerek karar vereceğimiz imtihanımız, bizleri din adına zora sokmayacak serbest alanlarımızdır. Bunlar Allah ın bizlere nimetidir, lütfudur.
Değerli arkadaşlarım, lütfen Allah ın bizlere yemin ederek kolaylaştırılmış bir şekilde gönderdiği Kur'an ı, dini, yol gösterici rehberi, mezheplerin ve fıkıh inancının etkisiyle ilaveler yapmaya çalışarak zorlaştırmayalım. Bizlere düşen, Allah ayetlerinde bizlere neler anlatıyor ve bizlerden neler istiyor onu anlamaya çalışalım. Dine yapacağımız her nefsi ilaveler, unutmayalım bizleri Allah ın yolundan uzaklaştıracaktır. ALLAH HİÇ BİR ŞEYİ UNUTMAZ. UNUTAN YADA İŞİMİZE GELDİĞİ GİBİ DAVRANAN BİZLERİZ. Huzuru ve mutluluğu yakalamak isteyen, batıldan ve sanıdan uzak, YALNIZ ALLAH IN İPİNE SARILIR. BEŞERİN İPLERİNE SARILAN, HER ZAMAN ALDANANLARIN SAFINDA OLACAĞINI, ASLA UNUTMAMALIDIR.
Saygılarımla
Haluk GÜMÜŞTABAK