Bu makalemde, sizleri düşünmeye davet etmek istediğim, Fecr suresinde geçen ilk beş ayetler üzerinde olacaktır. Bu ayetler de geçen bazı kelimelere, günümüzde Kur’an da bahsedilmeyen, örneği dahi verilmeyen anlamlar verilmekte, ne yazık ki batıl ve hurafe inançlarımıza, böylece delil ve kanıt yaratılmaktadır. Önce ayeti yazalım, daha sonra birlikte üzerinde düşünelim. Ama düşüncelerimizi rivayetlerden, emin olmadığımız bilgilerden değil, Kur’an dan aldığımız bilgilerle yapalım ki, enaz hata yaparak doğruya ulaşabilelim. Kur’an dan kesin kanıt bulamıyorsak, emin olmadığımız anlamları vermek yerine, Kur’an ın örneklerinden yola çıkarak, araştırmamıza devam etmeliyiz. Bazen susmak, sükut etmek, yalan ve yanlış konuşmaktan daha doğrudur, Allah katında. Çünkü bazı konuar zamanla açığa çıkar anlaşılır.
FECR 1–2–3–4–5: ŞAFAK VAKTİNE,(FECRE) ON GECEYE, HER ŞEYİN ÇİFTİNE VE TEKİNE, GEÇİP GİDEN GECEYE YEMİN OLSUN Kİ, bunda akıl sahibi için hakikatin sağlam bir kanıtı yok mudur? (Bayraktar Bayraklı meali)
Allah biz her şeyden nice örnekleri, değişik ifadelerle verdik ki anlayasınız der Kur’an da. Onun için bizler, ayetleri anlamaya çalışırken, mutlaka Kur’an dan aldığımız bilgiler ışığında anlamaya çalışmalıyız. Ayeti anlayamıyorsak, bu konuda emin olmadığımız bilgileri ayete yükleyerek anlamaya çalışmak yerine, ayette Allah bu sözüyle bizlere ne anlatmaya çalışıyor diye inatla, yine Kur’an bilgilerinden anlamak için çaba harcamalıyız. Tahminde bulunmak istiyorsak, hemen yanında geçen ve açıkça bildirilmiş konulardan yola çıkarak anlamaya çalışmalıyız. Bunların hepsi bizler için bir imtihandır unutmayalım. Ayette hiç bahsedilmeyen bir anlamı verirsek, ancak kendimizi aldatmış olacağımız gibi, toplumu da yanlış bilgilendirmiş oluruz.
Gelelim ayete. Dikkat ettiyseniz ayette Allah, bazı şeyleri sayıyor ve bunların üzerinde bizlerin dikkatle durması ve anlaması içinde yemin ediyor. Bizler neden yemin ederiz? Bir konuya dikkat çekemek ve doğruluğu konusunda karşımızdakini ikna etmektir yemin etmekteki amacımız. Allah da bizlerin dikkatini çekiyor bu yeminle. En sonunda da bu söylediklerim, sizler için sağlam bir kanıt değil midir, diye uyarıyor. Allah bizlerin gücünün, yüceliğinin farkına varması adına söylüyor bu sözleri. Ayette ilk önce, şafak yani fecr vaktine, günün aydınlanma zamanına yemin olsun diyor. Şafak vakti günün başlangıç vaktidir, zaten sabah namazının da (Fecr vakti) kılınma emrinin verildiği, günün ilk ışıklarının dünyayı aydınlatmaya başladığı zamandır. Bu aydınlık vakti insanların ve canlıların yeniden hiç şaşmadan, her gün tekrar eden bir döngüsüdür ki, bu Allah ın yüceliğinin bir kanıtıdır. Bir benzetme yapmamız gerekirse, aydınlanmanın, huzurun ilk ışılarıdır dersek yanlış olmaz. Allah şafak vaktinden kast edilenin, bizleri aydınlığa çıkarak kitabı olduğunu hatırlatıyor. Ayetlere rivayet bilgiler yükleyenler, sabahın bu vaktine, Kurban bayramının sabahı, zilhiccenin ilk sabahı, muharrem ayının ilk sabahı anlamlarını da verenler vardır.
Gelelim ikinci sırada Allah ın yemin ettiği, ayette on gece diye geçen konuya. İsterseniz bu konuyu en sona bırakalım. Devamındaki yeminlerin ne anlama geldiğine geçelim. Devamında Allah, her şeyin çiftine ve tekine yemin ediyor. Hatırlarsanız Allah bu sözleriyle de, yine yarattıklarından örnek veriyor ve gücünü, yüceliğini bizlere hatırlatıyor. Allah ne diyordu Nebe suresi 8. ayetinde, sizleri çifter çifter yarattık. Bu sözleriyle de Allah, insanları ve diğer canlıları çift yaratarak yüceliğimizi gösterdik dedikten sonra, TEK OLMAK ALLAH A MAHUSTUR, AYETİNİ BİZLERE HATIRLATIYOR.
Dikkat ederseniz ayeti, yine Kur’an dan yardım alarak anlamaya çalıştım. Ayetleri rivayetler olmasaydı anlayamazdık, ayet kapalı kalırdı diyenler, acaba Allah ın bu çift ve tek sözlerinden ne anlamış ve nasıl anlamlar vermişler, şimdide ona bakalım. Konuyu namazla ilişkilendirenler olduğu gibi, Hac ile kurbanla ilişkilendirenler de olmuştur. Ayrıca günlerin çift ve tek olanlarının kastedildiği de söyleyenler var. Allah ın ayette, yemin ederek dikkatimizi çektiği bir konuda, geçip giden geceye yemin olsun ki sözleridir. Bu sözleri, ayette ilk geçen Fecr yani gündüzün ağarmasıyla birlikte anlarsak, Allah ın şaşmaz ve kusursuz bir döngüsünden bahsedildiği, çok rahatlıkla anlaşılmaktadır. Tüm bu deliller, ayetler Allah ın kusursuz eserleridir ve bizler için ibrettir. Kur’an ın aydınlığını yaşayanlar, karanlık gecelerden yani karanlıktan aydınlığa çıkacağına dair Allah bizlere yemin ediyor ve bizleri Kur’an a davet ediyor.
Gelelim ikinci sırada Allah ın yemin ettiği, on geceden neyin kast edildiğine. Tekrar hatırlatmak istiyorum, bizler eğer ayetlerde geçen bazı kelimelerin, ne anlama geldiğini kesin ve net olarak anlayamıyorsak, bu kelimeleri, bir öncesi ve sonrası kelimelerde anlatılanlarla birlikte anlamaya çalışmalıyız. Bunu yapmazda, rivayetlerin etkisiyle farklı, kesin olmayan bilgiler yüklersek, çok büyük yanlışlar yaparız.
Ayette geçen ON GECE kelimesine, Allah ın yemin etmesinden, bizler Allah ın bahsettiği kusursuz yarattığı, onun yüceliğinin kanıtı olan delillerden olduğunu önce anlamalıyız. Ama asla Kur’an ın diğer ayetlerinde bahsetmediği, örneğini dahi vermediği manaları, asla ayette geçen kelimeye yüklememeliyiz. Bu on gece konusuna, inanılmaz çok farklı manalar yüklendiğini görüyoruz. Hiç kimsede günümüzde, Allah bu on geceyle şunu kast etmiştir diyemiyor, farklı şeyler söylüyorlar, bunu belirtmek isterim. Örnekler verelim.
“Buradaki on geceden murad Zilhicce Ayı’nın ilk on gecesidir. Yani Kurban Bayramı’ndan önceki on gecedir. Mevla Teâlâ’nın on gün değil de on gece buyurmasının sebebi, günlerinin dokuz olmasındandır. Onuncu gün bayramdır. Geceler ise önce geldiğinden on gece tamam oluyor.” “RAMAZAN IN İLK VE SON ON GÜNÜN GECELERİ OLDUĞU DA SÖYLENMEKTEDİR.”
Bu ve buna benzer tahmini düşüncelerin, genel çoğunluk âlimlerin, bu konuda hem fikir olduğunu söyleyerek, ayette geçen on geceye bu anlamlar verilmiştir. HÂLBUKİ ALLAH KUR’AN DA, BAYRAMDAN BAHSETMEZ. Örneği bile yoktur. Her nedense hiç birimiz, bu düşünceye nereden vardınız, Allah bunları kast etseydi bizlere açıklamaz mıydı diyen, çok fazla Müslüman ne yazık ki yok. Konusu geçmişken hatırlatmak isterim. Bu ayette bahsedilen 10 gecenin kesinlikle ne anlama geldiğinin hemen anlaşılamaması, iman edenlerin inançlarında bir eksiklik yaratmıyor.
Dikkat ettiyseniz, ayette geçen ve Allah ın yemin ettiği konular, Allah ın tek ilah olduğunun, eşsizliğinin ve tek yaratıcı olduğunun kanıtlarını gösteriyor. ALLAH KUR’AN DA BUNA BENZER ÖRNEKLER VERİP, YEMİN EDEREK DİKKATİMİZİ ÇEKER. Bizler eğer ayette geçen, ON GECE nin tam olarak neyi kast ettiğini anlayamıyorsak günümüzde, emin olamayacağımız anlamları, hele hele Kur’an ın hiç bahsetmediği anlamları asla kelimeye yükleyemeyiz. NE YAZIK Kİ BU KELİMENİN NE ANLAMA GELDİĞİ KONUSUNDA, ŞU ANA KADAR TAM BİR ANLAŞMA YOKTUR, HERKES EMİN OLAMADIKLARI HALDE, FİKİRLERİNİ SÖYLEMEKTEDİRLER. Bu yöntem bizleri yanlışa götürür ve rivayetlerin, ayetlerle aklanmasına ve İslam a girmesine neden olur.
Allah Hac ibadetimizi anlatırken ayetinde, HAC AYLARI cümlesini özellikle kullanır. Ama günümüzde İslam ı bizlere anlatanlar, Zilhiccenin on günü olarak Hac ayının Allah emri olduğunu, ne yazık rivayetleri, bu yöntemle ayetlere ilave ederek topluma anlatmışlardır. Fecr suresinde geçen, ON GECEYE yemin olsun ki sözlerini, Peygamberimiz ümmetine ayeti tebliğ ederken, hiç kimseden bu konuyu anlamadık diye bir itiraz çıkmadığı anlaşılıyor. Bu konuda bir bilgide yok, bizlere aktarılan rivayette yok. Elbette rivayetler, dinde kanıtta olamaz zaten. O günkü toplum, bu on geceden neyin kast edildiğini, ilk ve devamındaki ayetlerle bağlantılı anlayarak, Allah ın gücünü, sıfatlarını anlatan bir kanıt olduğunu anlamışlar. Ama hiç kimse, günümüzde yapılan Kur’an da bahsedilmeyen farklı bir anlam yüklemedikleri anlaşılıyor. Unutmayalım lütfen, Allah bizlerin ibadetlerimizi yerine getirebilmemiz için, gerekli olan çok önemli bilgi ve detaylarını, bizlerin anlayamayacağı bir şekilde, dolaylı olarak asla Kur’an da göndermez. Çünkü sorumlu olduğumuz konulardan bahsederken, biz her şeyden nice örnekleri değişik ifadelerle verdik ki anlayasınız diyor.
Bu on gecenin ne olduğu konusunda, eğer kesin bir bilgi yoksa günümüzde, bir Müslüman a düşen, O kelimeye emin olamayacağımız bir anlam vermek olmamalıdır. Araştırmalarımızda kaynağımız yalnız Kur’an olmalıdır, emin olamayacağımız rivayetler değil. Fecr suresinin devamındaki ayetlere baktığımızda, bizlerin imtihanda olduğumuz hatırlatılır. Toplumların azgınlığından, tebliği kabul etmediklerinden ve Allah ın bunları nasıl cezalandırdığından bahseder. Bizlerin Allah ın uyarılarına uymadığını, yalnız kendi menfaatlerini düşünüp, yoksulu gözetmediğinden bahseder. Hesap günü geldiğinde, insanların pişmanlıklarına örnekler verir.
Fecr suresini bir bütün olarak düşündüğümüzde, ilk ayetlerde verilen örneklerle Allah, bizlerin dikkatini çekiyor ve yarattığım şaşmaz âleme bakın. Bunları yemin olsun ki ben yarattım diyor. Benim gücümü sınamayın, sakın asla kuşkuya düşüp, istediğim yoldan sapmayın. Sapanların sonu işte böyle olur diyerek, bizleri uyarıyor ve dersler veriyor.
Bizler her zaman yaptığımız yanlışı, bu ayette de yapıyoruz ve Allah ın Kur’an da örneğini bile vermediği anlamları, ayetlere ilave etmekten çekinmiyoruz. Kur’an ı bu şekilde anlamaya çalışırsak, Allah ın uyarılarını değil, ayete farklı anlamlar veren kişilerin sözlerine inanmış oluruz. Bu yolu ve yöntemi, hatayı ne yazık ki İslam toplumu olarak bizler, sürekli yapıyoruz. BÖYLECE BATIL VE HURAFEYİ, KUR’AN A İLAVE EDEREK, BATILI DİNLEŞTİRMİŞ OLUYORUZ. Bunu yapanlar ve bunlara inananlar, asla gerçeklerle buluşamaz, ancak kendimizi aldatmış oluruz.
Allah Kur’an ı Ramazan ayında, kadir gecesi indirilmeye başlandığını söyler. Ama asla hangi gece olduğunu özellikle bildirmez ki, Ramazanın her gecesini kadir gecesi gibi yaşayalım. Ama bu topluma zor gelmiş olsa gerek, hem peygamberimizi, hem de ayetlerin anlamlarıyla oynayarak, bu geceyle ilgili deliller arama çabasına girmiştir insanlar. Bu ayetin, on gece den kasıt, Kur’an ın indirilmeye başlandığı geceler olarak da topluma anlatılmaktadır.
Konu önemli olduğu için, tekrar etmek istiyorum. Ayette geçen bir kelimenin, ne anlama geldiğini anlayamıyorsak, bu kelimenin ne anlama geldiğini emin olamayacağımız rivayetlerden değil, Kur’an ın verdiği örneklerden yola çıkarak anlamaya çalışmalıyız. Her toplumda bir konuya dikkat çekmek ve konunun anlaşılmasını sağlamak adına, rakamsal örnekler verilir. Örneğin bir insan yedisinde neyse, yetmişinde de odur gibi. Burada anlatılmak istenen, insanın zor değişeceğidir. Kur’an da bazı sayılar vardır ama bu sayılar, kesin bir sayıyı belirlemek için söylenmemiştir.
Örneğin Allah Tevbe sursi 80. ayetinde şöyle der Elçisine. “Onlar için ister af dile, ister dileme; onlar için YETMİŞ defa af dilesen de Allah onları asla affetmeyecektir.” Bu ayette yetmiş sayısı, belirli bir sayı olmayıp, aslında güçlendirilmiş bir anlam ifade eder. Yani boşuna uğraşma anlamındadır. BAHSE KONU AYETTE GEÇEN ON GECENİNDE, BELİRLİ BİR SAYIDAN ÇOK, ANLAMI GÜÇLENDİRİLMİŞ BİR İFADEYİ ANLATMAYA ÇALIŞTIĞINI SÖYLERSEK, YANLIŞ OLMAZ SANIRIM. ALLAH BİZLERİ KARANLIKTAN FURKAN İLE AYDINLIĞA ÇIKARAN, GECELERDEN BAHSEDEREK, O GECELERE DİKKAT ÇEKİP, YEMİN OLSUN EŞİ BENZERİ OLMAYAN İNDİRDİĞİM VAHYİME, DEMİŞ OLMASI BÜYÜK İHTİMALDİR. ÇÜNKÜ ALLAH ELÇİSİNE BİLE, GECENİN BİR VAKTİNDE KAL, KUR’AN OKU EMRİNİ VERİYOR.
Saygılarımla
Haluk GÜMÜŞTABAK.
https://kuranadavet1.wordpress.com/
https://twitter.com/KURANA_DAVET
http://www.hakyolkuran.com/
https://www.facebook.com/Kuranadavet1/
https://hakyolkuran1.blogspot.com/